Gapen, niezen, boeren, een scheet laten en op tijd poepen: het onderdrukken van deze behoeftes speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van problemen en ziektes, zo stelt de ayurveda. Dit begint bij de opvoeding; geef kinderen daarom de vrije ruimte en stimuleer ze zelfs!
1. Een scheet laten
Het is makkelijk om je kinderen de indruk te geven dat een wind laten onbeleefd of vies is. We doen er met z’n allen vaak een beetje raar of lacherig om. Dat is niets nieuws: al in de komedies van de oude Grieken werden veel grappen gemaakt over scheten laten.
Maar nu de andere kant van de medaille. Als je de gassen binnenhoudt die bij de vertering van eten gevormd worden, dan kan dat onnodige druk op de zenuwen veroorzaken. Sommige mensen – en dus ook babies en kinderen – krijgen daar vaak weer enorme buikpijn van – tot huilens aan toe. Ondersteun je kinderen dus om vrijelijk een windje te laten – leer ze desnoods aan dat ze daarvoor even naar een ander plekje lopen, maar stimuleer de vrijheid daarin en benader het positief.
De dikke darm – de plaats bij uitstek van gassen in het lichaam – is ook de zetel van vata, en vata reguleert in goeden doen alle levensfuncties in het lichaam. Ook neurologische functies en zelfs hoe de hersenen werken. Ayurveda beweert dat het chronisch onderdrukken van een wind laten – als de aandrang er wél is – vata dosha behoorlijk ‘uit zijn doen’ kan brengen.
Dat begint met gassen en pijn, maar kan ook het neurologische systeem aantasten en zelfs onze hersenen en ons gevoelsleven beïnvloeden. Als je dat eenmaal weet, dan laat je je kinderen liever even een goede wind laten, dan dat je hun gaat vertellen dat het vies of onbeleefd is.
2. Op tijd poepen
In veel gezinnen in traditionele culturen laten ze kinderen niet naar school gaan, als ze niet eerst ’s ochtends naar de WC zijn geweest voor een grote boodschap. Poepen wanneer je aandrang voelt is volgens ayurveda van levensbelang. Dat klinkt gek, maar ook ontlasting verzamelt zich in de dikke darm, en – zoals we zojuist gezien hebben – dat is de plaats van vata dosha. En dat is de dosha die ook levens- en denkfuncties reguleert.
Op tijd en goed poepen doet een mens goed. En niet alleen mensen: kijk maar eens hoe uitgelaten een hond reageert, als ‘ie net een drol gelegd heeft. Dat klinkt allemaal grappig, maar hoe we hiermee omgaan heeft volgens ayurveda een belangrijke invloed op onze algehele gezondheid. En dat zou je je kinderen al bij moeten brengen.
Hoeveel kinderen onderdrukken niet hun basale behoefte om naar de WC te gaan. Er zijn diverse redenen voor: van geen tijd hebben (naar school moeten rennen) tot en met meer psychologische redenen zoals angst. En als het dan toch snel-snel-snel moet gebeuren, dan zie je van die lieve kinderhoofdjes die rood aanlopen omdat ze zitten te persen. Ook niet goed.
Stimuleer je kinderen – zeker wanneer er een aandrang is ’s ochtends (nog voor het naar school gaan) naar de WC te gaan en daar even rustig de tijd voor te nemen, en zéker niet te persen. En als het later op de dag is (ook in of tijdens een les): naar de WC gaan wanneer je moet poepen of plassen, niet wachten en ophouden en ook niet hard persen als je eenmaal op de WC zit.
Naar de WC gaan wanneer je moet poepen of plassen: niet wachten en ook niet persen!
3. Gapen
Als het lijkt dat kinderen wat moe zijn, komt dat vaak doordat ze gaan zitten gapen. Zeg dan vooral niet: ‘hou nou eens op met dat gapen (moet je maar vroeger naar bed gaan)’ of zoiets. Het lichaam gebruikt gapen om geblokkeerde levensenergie af te voeren. Lukt dat niet goed – bijvoorbeeld door het te onderdrukken – dan kan dat leiden tot hoofdpijn, concentratieproblemen en pijn in nek en schouders. Dus laat je kinderen lekker gapen, laat ze even wat anders doen, of stuur ze lekker de frisse lucht in.
Levensenergie in kinderen moet vooral de ruimte krijgen. Ook hier geldt: vata dosha – die levensenergie in goede banen leidt in ons lichaam, wil graag een vrije doorgang. Waar het bij windjes laten en op tijd poepen om de vrije beweging naar beneden gaat, gaat het hier om een beweging naar boven toe. Rechtstreeks naar de hersentjes: en die wil je als ouders graag optimaal van energie voorzien bij je kinderen, nietwaar? Die opwaartse beweging van de levensenergie kan ook geblokkeerd raken door de volgende twee: boeren en niezen.
4. Boeren laten
Ook een boertje laten mag je bij je kinderen best stimuleren en ondersteunen: het is belangrijk voor hun algehele gezondheid. Ze hoeven er geen circus van te maken en hier geldt: het opzettelijk en geforceerd harde boeren laten (populair bij pubers) kan juist ook weer ongezond zijn als het vaak gedaan wordt. Dus dat mag je wel afremmen. Maar een gewoon boertje: ondersteunen en toejuichen. Prima impuls van het lichaam!
Wederom zijn we bij een geblokkeerde vata dosha aangekomen: nu zit er lucht opgesloten in de maag, en die wil er bovenlangs uit. Houd je dat vast en onderdruk je het, dan kan dat fysiek en psychologisch tot problemen gaan leiden. Een van de belangrijke gevolgen kan zijn dat een kind hierdoor simpelweg zijn of haar eetlust verliest. Kom op: een boertje op zijn tijd houdt de spijsvertering levend, dus lekker ondersteunen bij je kinderen.
5. Niezen
Ook niezen kun je beter niet onderdrukken of afremmen: het is voor je omgeving misschien goed om niet zomaar vrij de ruimte in te niezen, maar dat is altijd nog beter dan de niesimpuls te onderdrukken. Want het gaat hier bij niezen om impulsen die een maximum snelheid van 120 km per uur kunnen bereiken. Als je op het laatste moment de uitgang daarvoor afsluit, dan kun je je misschien voorstellen wat voor klap dat in het lichaam geeft. En dat onder andere op de hersenen.
Leer je kinderen dus aan vooral vrij te niezen, maar wel – wanneer mogelijk – er een doekje of hun elleboogholte voor te houden. In alle gevallen van onderdrukken van lichaamsimpulsen komt vata dosha dus onder druk te staan. Die druk is in het begin nog onschuldig, maar kan op den duur van allerlei ‘shit’ veroorzaken. Niet doen dus, en kinderen bijbrengen dat het ‘laten stromen’ juist goed is.
Geef kinderen en hun vitale levensenergie de ruimte
Stap als ouders even over je eigen gêne heen, en gun je kinderen niet alleen hun vrijheid, maar vooral ook hun gezondheid. Niet voor niets behandelt ayurveda in de traditionele tekstboeken ‘het niet onderdrukken van vitale levensimpulsen’ in een van de allereerste hoofdstukken. Het legt daarmee de nadruk op het grote belang hiervan. Dus…. laat die scheet van nu af vliegen!
Heb je last van veel gas?
Houdt het niet op bij een boertje en een scheet of wat per dag, maar heb jij of heeft een van je kinderen veel last van gasvorming? Neem dan eens een tijdje Hingastak-churna bij de maaltijd. Is ook prima voor kinderen vanaf een jaar of vijf. Je kunt het door de maaltijd doen (of door een paar happen ervan) of bijvoorbeeld mengen in wat pap. Bestel hier Hingastak Churna.
Wil je meer lezen over wel of niet onderdrukken van vitale behoeften (bij volwassenen en kinderen), bekijk dan eens onderstaande video.
