Gezond eten blijft onze gemoederen maar bezighouden. Ben je er voor jezelf eindelijk uit wat gezond is, blijkt dat je ook té gezond kunt eten. Het heet orthorexia en het is best griezelig.
Wat lijkt me dat erg; dat gezond eten me helemaal in mijn macht zou hebben. Eerlijk gezegd ben ik er soms ook wel een bang voor, hoor. Nu ik steeds beter weet wat welke voeding met je doet, ben ik me meer en meer bewust van wat ik ik eet. Gelukkig gaat er nog regelmatig iets minder verstandigs door mijn mond, maar ik vind het toch belangrijk om bij dit onderwerp stil te staan. En bewust te blijven dat te nóóit goed is.
Wat is orthorexia?
Kort gezegd is orthorexia de angst om ongezond te doen. Letterlijk betekent het ‘fixatie op het juiste eten’. Het zorgt voor dwangmatig met gezonde voeding en een gezonde lifestyle bezig zijn. Aan de buitenkant lijkt iemand met orthorexia heel gezond, want zij/hij eet gezonde dingen en sport bovendien veel.
De term werd in 1996 bedacht door de Amerikaanse wetenschapper Steven Bratman. Tot op heden is deze (eet)stoornis echter niet gediagnosticeerd en wordt er geen onderzoek naar gedaan. Bekend is wel dat er al veel mensen mee te maken hebben (gehad), maar hoeveel precies is nog onbekend.
Orthorexia lijkt op anorexia, maar is het niet. Het verschil tussen beide is de focus: anorexia focust op dun worden, orthorexia op gezond zijn. Toch zijn er meerdere mogelijke oorzaken aan te wijzen. Het kan zich ontwikkelen door de wens af te vallen, om het zelfbeeld op te vijzelen, vanuit een dwangmate behoefte aan controle en zelfs in een zoektocht naar spiritualiteit.
Continue focus op gezond
Orthorexia begint meestal onschuldig met het
doel gezonder te willen eten. Dit kan echter doorslaan in een continue focus op gezond eten. In het begin kunnen ‘ongezonde dingen’ nog gecompenseerd worden door erna nóg gezonder te eten en extra lichaamsbeweging, maar uit eindelijk is ‘ongezond’ helemaal uit den boze. Een koekje eten kan zelfs als nachtmerrie ervaren worden.
Fear of Going out (FoGo) kan zo ontstaan. Want wanneer je buiten de deur gaat eten, of wijntjes gaat drinken, is de kans groot dat je ‘verkeerde dingen’ binnenkrijgt. Je bent immers afhankelijk van wat er op het menu staat. Helaas weerhoudt dit sommige mensen om uit eten te gaan en met vrienden en familie af te spreken, waardoor hun sociale leven steeds minder wordt.
Gek genoeg kan deze obsessie voor gezondheid dus resulteren in ongezondheid. Want hoe gezond is het om de hele dag over eten na te denken? En je voor elke maaltijd druk te maken dat er geen vet, suiker, gluten, enzovoort, inzitten? Dan vergaat het genieten van het leven je snel genoeg. En überhaupt ergens zo dwangmatig mee bezig zijn, dat kan toch sowieso nooit goed zijn?
Ervaring orthorexia
Gelukkig heb ik zelf geen ervaring met orthorexia en ken ik ook geen mensen die er last van hebben. Maar een kleine zoektocht op internet laat zien dat er genoeg ervaringsverhalen te vinden zijn.
Wat ik bij veel van die verhalen terugzie is dat er vaak rauwe groente gegeten wordt. Als je dit door een ayurveda-bril bekijkt, zorgt al die rauwheid voor een enorme toename van lucht in je lichaam. Wanneer je dit niet kunt verteren, kan dit zich manifesteren door bijvoorbeeld een droge huid, snel afbrekende nagels, winderigheid en zelfs het uitblijven van je menstruatie. Wat niet echt gelijk staat aan een blakende gezondheid.
Maandelijks ongesteld zijn is super gezond!
Om dit verhaal positief af te sluiten: in onderstaande video deelt Willemijn haar ervaring en zie je dat ze ook weer van de stoornis is afgekomen en balans heeft gevonden.
