Waarom is een van de belangrijkste voedingsmiddelen in de ayurveda hier nog nauwelijks bekend? Ghee is supervoedzame wonderboter die bijdraagt aan een goede spijsvertering. Tijd dus voor een kennismaking met dit goudgele goedje.
In Nederland kennen we ghee als geklaarde boter. Maar wat is dat dan precies? Boter klaren betekent de boter smelten, waardoor het water verdampt en de vaste (melk)bestanddelen naar de bodem zakken. Ook ontstaat er tijdens het opwarmen een schuimlaagje op de boter. Dit laagje heeft volgens de ayurveda medicinale kwaliteiten.
Gooi dit dus niet weg, maar schep het eraf en serveer het bijvoorbeeld over de rijst bij het avondeten. Wat uiteindelijk overblijft is een heldere, prachtige gouden vloeistof met zuiver botervet: ghee! Het verschil met geklaarde boter is dat er in ghee nog minder water achter is gebleven, omdat het langer wordt verhit. Daardoor spat het niet tijdens het bakken.
Ghee = gezond
Ghee is goed voor (bijna) iedereen! Alleen wanneer je last hebt van een hoog cholesterol gehalte en/of obesitas, of als er veel afvalstoffen in je lichaam aanwezig zijn kun je met deze wonderboter beter terughoudend zijn. Het blijft vet…
Maar de boter verkoelt de heethoofden onder ons een beetje en kan helpen wanneer je last hebt van bijvoorbeeld constipatie of een droge huid. En zelfs wanneer je lactose-intolerant bent of een koemelkallergie hebt, kun je dit goudgele goedje gewoon gebruiken.
Bij alledaags gebruik werkt ghee als een digestief. Het stimuleert je spijsvertering en helpt je lichaam de voedingsstoffen op te nemen. Bonus: ghee stimuleert je geheugen en smeert het bindweefsel.
Het voordeel ten opzichte van gewone (room)boter en olie is dat je het veilig op hoge temperaturen kunt gebruiken. Wanneer je normale boter (of olie) te heet opwarmt, verbranden de eiwitten en dat is slecht voor je gezondheid. Tijdens het klaren zijn de eiwitten uitgescheiden, dus kunnen ze ook niet meer verbranden.
Ghee werkt bovendien als een ‘vervoersmiddel’ om de medicinale eigenschappen van bepaalde kruiden naar de diepere lichaamsweefsels te transporteren. Maar dat is misschien een onderwerp voor de meer gevorderde ghee-gebruiker…
Is melk eigenlijk gezond?Zelf ghee maken
De ayurvedische wonderboter is kant-en-klaar te koop in de meeste Natuurwinkels, toko’s en Ayurvedische webwinkels. Maar zelfgemaakte ghee is nóg lekkerder en heel gemakkelijk om te maken.
Nodig om ghee te maken
- steelpannetje
- 2 pakjes
biologische roomboter, ongezouten - evt. vlamverdeler
Maak ghee
- Doe de boter in het steelpannetje en zet op middelhoog vuur; de boter begint te smelten.
- Wanneer de boter begint te pruttelen, draai je het vuur op het allerlaagst (en zet je een vlamverdeler tussen de pan en de warmtebron). Op de oppervlakte ontstaat schuim en op de bodem van de pan vormen zich wat harde stukjes.
Dit verkleurt, maar pas op dat je de vloeistof niet te bruin laat worden en laat aanbranden! - Laat de boter ongeveer een half uur à uur doorpruttelen, tot de vloeistof helder en goud van kleur is geworden.
- Zet het vuur uit en laat de vloeistof iets afkoelen.
- Schep de schuimlaag uit de pan en bewaar deze eventueel voor bij het avondeten; bijvoorbeeld over de rijst.
- Giet de vloeistof vervolgens af in een glazen pot, met een zeef of koffiefilter.
Let er dus op dat de vloeistof voldoende is afgekoeld! - Zet de pot aan de kant, zonder deksel, en laat stollen. De kleur verandert nu naar lichtgeel.
Geen zin om zelf te maken?
klik hier voor ghee-productenGebruik en bewaren
Je kunt de ghee maanden tot zelfs jaren bewaren en het blijft ook buiten de koelkast goed. De ayurveda zegt zelfs dat haar medicinale eigenschappen verbeteren naarmate de tijd vordert. Maak dus vooral een grote voorraad aan voor in de voorraadkast!
Ghee kun je gebruiken om je innerlijke mens te voeden, in plaats van olie of (room)boter; op je brood, om in te bakken of met je favoriete kruiden over de gekookte groente.
Daarnaast wordt de goudgele substantie ook gebruikt voor bepaalde ayurvedische behandelingen. Bijvoorbeeld bij de netra basti; een hoofd- en gezichtsmassage waarbij je een oogbadje krijgt met ghee. De wereld om je heen kleurt even helemaal goud, doordat je je ogen openhoudt. Het oogbadje is overigens pijnloos, en werkt reinigend en versterkend voor je ogen. Vooral bij vermoeide en snel geïrriteerde ogen is deze behandeling aan te raden.
Maar je kunt het voor zoveel meer gebruiken! Je kunt er bijvoorbeeld een kaarsje van maken, door er een lontje in te stoppen. Alleen al kijken naar dat kaarsje is rustgevend en helpt je helderder worden. Ook zie je aan dat kaarsje precies waarom ghee zo goed voor je is: het houdt het (spijsverterings)vuur brandend én is voedend.
Bekijk producten:
