Hoe hangen de dosha’s samen met de seizoenen? Waaraan herken je dit? Yogisan presenteert: de Yogadokter over dosha’s en de verschillende seizoenen.
Leefstijl en -routine neemt binnen traditionele ayurveda een belangrijke plaats in. In veel gevallen wordt het aangegeven als de belangrijkste remedie op de weg naar herstel van evenwicht. Daarna volgt voeding en pas dan medicijnen en andere behandelmethoden.
Het belang van routine in de natuur en seizoenen
Dit laat zien dat ayurveda van oorsprong meer een ‘leefwijze’ en een preventief gezondheidssysteem dan een geneeskunde is. De geneeskunde komt pas om de hoek kijken als leefstijl en voeding niet afdoende zijn of als er om andere redenen meer ernstige ziekten ontstaan zijn. Onder leefstijl valt naast dinacharya (dagelijkse routine) ook de ritucharya – de seizoensroutine.
Het belang dat ayurveda toekent aan de bioritmen van de natuur, die tot uitdrukking komen in de verschillende seizoenen, is gerelateerd aan het belang dat ayurveda hecht aan de connectie tussen ons levend organisme (als interactie van lichaam, zintuigen, geest en ziel) en de natuur – de omgeving waarin we ons ontwikkeld hebben en waarin we leven.
Om die reden maakt ayurveda veel gebruik van de principes van diezelfde natuur, preventief gezien of voor het inzetten van bepaalde behandelingen. En dat begint met leefstijl: maak gebruik van de natuurlijke ritmes, tijden en cycli van de natuur, zodat ons organisme ook op natuurlijke manier door onze omgeving ondersteund kan worden. Tenslotte zijn we een integraal onderdeel van die natuur en van onze omgeving.
Welke dosha is actief in welk seizoen?
Er zijn veel dingen die we op een dag doen, die we heel vanzelfsprekend vinden en waar we nauwelijks bewust bij nadenken. Het is echter de moeite waard bij alles een keertje extra stil te staan. Niet alleen bij wat we doen, maar ook hoe en wanneer we bepaalde dingen doen. Ayurveda bestrijkt alle facetten van het leven.
Dat geldt ook voor de doshas. De doshas zijn niets anders dan kernbegrippen die een bepaalde onderliggende energie en dynamiek omschrijven of vertegenwoordigen. Zo is bijvoorbeeld een jaar of een dag in te delen in episoden die overwegend door één van de doshas overheerst wordt: in de herfst overheerst vata met invallende koude en wind. In de winter en vroege lente overheerst kapha met koude en stagnatie. En in de late lente en de zomer overheerst pitta met warmte en vochtigheid. In deze aflevering van De Yogadokter zullen we ingaan op de relatie van vata, pitta en kapha met het ritme van de seizoenen.
Over De Yogadokter
Of het nu hoofdpijn is, stress of huidverzorging – Yogadokter Coen van der Kroon geeft praktische tips aan de hand van yoga en ayurveda. Hij laat zien dat deze wetenschappen, die duizenden jaren oud zijn, nog altijd actueel zijn en praktisch toepasbaar.
Coen van der Kroon is dé expert op het gebied van yoga en ayurveda.
